Nog vóór Napoleon definitief verslagen was, kwamen de klassieke Europese grootmachten samen op het Congres van Wenen om de kaart van Europa te hertekenen. De belangrijkste doelstellingen waren om het ancien régime te herstellen en de machtspositie van Frankrijk te ondermijnen.
Eén van de strategieën die men hanteerde, was Frankrijk geografisch in te kapselen door sterke, grote staten aan de grenzen van de vijfhoek te creëren. Naast de natuurlijke grenzen (zee, bergketens, …) had je dus Pruisen aan de oostkant en een nieuw op te richten staat in het noorden: het Verenigd Koninkrijk (der Nederlanden).
Onder Willem I, nazaat van Willem van Oranje, verenigde men de noordelijke en de zuidelijke Nederlanden en ontstond er een nieuw land dat ongeveer samenvalt met het Nederland en België van vandaag.
Ook Willem I toonde zich als een soort van verlichte despoot: hij nam goede maatregelen die zijn land moderniseerden, maar hij duldde weinig inspraak en legde censuur op.
Bovendien onderschatte hij een aantal sentimenten in het zuidelijke deel van het land. Zo viel de godsdienstvrijheid en het zich afkeren van de paus heel slecht bij de ‘Belgische’ katholieken. Deze ‘Zuiderlingen’ voelden zich ook achtergesteld binnen de organisatie van de staat en het (mee moeten) aflossen van de hoge ‘noordelijke’ staatsschuld. En de promotie van het Nederlands als officiële taal passeerde ook niet zomaar in het zuiden, waar iedereen die iets betekende, Frans sprak.
Net zoals tijdens de Brabantse Omwenteling, les extrêmes se touchaient en een coalitie van conservatieve katholieken en progressieve liberalen kwam in opstand. Dit ‘monsterverbond’ noemt men het unionisme.